فهرست مطالب
- سینی کابل | استفاده از این تجهیز کاربردی چه مزایایی برای شما به همراه دارد؟
- سینی کابل چیست؟
- مزایای استفاده از سینی کابل
- چرا سینی کابل جایگزین بهتری برای سیستمهای مدیریت سنتی کابل است؟
- انواع سینی کابل
- سینی کابل بهتر است یا نردبان کابل؟
- انواع سینی کابل بر اساس جنس
- معمولا چه نوع کابلهایی در سینی کابل استفاده میشوند؟
- استانداردها، طراحی و محاسبه سینی کابل
- راهنمای انتخاب سینی کابل
- عوامل موثر بر قیمت سینی کابل
- نکات نصب و نگهداری سینی کابل
سینی کابل | استفاده از این تجهیز کاربردی چه مزایایی برای شما به همراه دارد؟
پلی برای انتقال ایمن سیمها از میان مجراهای باز
انواع مختلفی از سینی کابل از جمله نردبانی، گالوانیزه، سوراخدار، پیویسی، استیل ضد زنگ و غیره در بازار موجود هستند که هر یک از آنها ویژگیها و مزایای خاص خود را دارد. بیشتر بخشهای تجاری و صنعتی از سینی کابل به عنوان جایگزینی برای سیستم مجرای کابلکشی استفاده میکنند؛ زیرا ایمن و کاملا قابل اطمینان است. انتخاب سینی کابل مناسب برای پروژه شما جهت اطمینان از یک سیستم الکتریکی ایمن، قابل اعتماد و کارآمد بسیار مهم است. در این مطلب قصد داریم به معرفی سینی کابل بپردازیم.
سینی کابل چیست؟
اصطلاح سینی کابل برای اولین بار در اوایل دهه 1900 و در ایالات متحده استفاده شد. در آن زمان برقکاران شروع به استفاده از سینیهایی برای سازماندهی و محافظت از سیمکشی برق کردند. سینیهای کابل در ابتدا از فلز ساخته میشدند و برقکارها بدین ترتیب میتوانستند به صورت راحت و ایمن کار نگهداری و تعمیر سیمکشی را انجام دهند.
این محصول در حال حاضر در بسیاری از کشورها و در صنایع مختلف از جمله ساختوساز، صنایع تولیدی و مخابرات مورد استفاده قرار میگیرد. این تجهیزات برای نگهداری و محافظت از سیمکشی برق و همچنین سایر موارد مانند کابلها، شیلنگها و لولهها استفاده میشوند. سینیهای کابل با متریالهای مختلفی از جمله فلز، پلاستیک و فایبرگلاس و همینطور در اشکال و اندازههای مختلفی توسط تولید کننده سینی کابل ساخته و به بازار عرضه میشوند.
در واقع سینی کابل یک سیستم پشتیبانی الکتریکی و ساختاری سبکوزن است که امکان مهار و جابهجایی ایمن کابلها و کانالهای انعطافپذیر الکتریکی را در دهانههای باز فراهم میکند و از آنها در برابر گرمای بیش از حد و خطر آتشسوزی نیز محافظت مینماید.
سینی کابل در سیمکشی برق ساختمانها و به منظور پشتیبانی از کابلهای عایق که عمدتا برای توزیع برق در نظر گرفته شدهاند، مورد استفاده قرار میگیرد. میتوان گفت که سینی کابل یک جایگزین عالی برای لولههای برق یا سیستمهای سیمکشی باز است و معمولا برای مدیریت کابل در ساختمانهای تجاری و صنعتی بهکار میرود. این تجهیز، بخشی جداییناپذیر از طراحی تاسیسات برقی است و در هنگام نیاز به تغییرات در سیستم سیمکشی هستند.
⚡ بیشتر بخوانید: لوله برق گالوانیزه سرد و گرم
مزایای استفاده از سینی کابل
مدیریت کارآمد کابل برای حفظ یک زیرساخت الکتریکی ایمن و منظم بسیار مهم است. کار کردن با محصولات نوع سینی برای نصاب برق آسان است: ایجاد خم، قرار دادن سهراهی و رایزر در سینی کابل یا اتصال چندین سینی کابل در امتداد طول به یکدیگر، کار آسانی است که میتوان آن را در محل و با استفاده از لوازم جانبی مانند صفحات اتصال (splice plate) انجام داد.
این پلیتها به شما امکان میدهند طیف وسیعی از خمها را با شعاعهای مختلف ایجاد کنید. براکتهای TX نیز برای اتصالات سهراهی یا متقاطع یا پیوندهای رایزر نیز به شما امکان میدهند رایزرهای داخلی یا خارجی بسازید. وقتی نوبت به انتخاب راه حل مناسب میرسد، این محصول مزایای قابل توجهی دارند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفاظت از کابل: سینیهای کابل یک مانع محافظ در اطراف کابلها و سیمها ایجاد میکنند و از آنها در برابر آسیبهای ناشی از رطوبت، گرد و غبار، زبالهها و سایر عوامل محیطی محافظت به عمل میآورند
- نظم دادن به کابل: سینیهای کابل به سازماندهی کابلها و سیمها کمک میکند و شناسایی و عیبیابی هر گونه مشکلی که ممکن است ایجاد شود را آسانتر میکنند
- کاهش زمان نصب: سینیهای کابل را میتوان به راحتی نصب و تنظیم کرد و زمان نصب و هزینههای نیروی کار را کاهش میدهد
- انعطافپذیری: سینیهای کابل میتوانند اندازهها و انواع کابلهای مختلفی را در خود جای دهند، که آنها را به گزینهای انعطافپذیر برای طیف وسیعی از کاربردهای الکتریکی تبدیل میکند
- ایمنی بالا: سینیهای کابل با جداسازی و پشتیبانی از کابلها و سیمها از آتشسوزی کابلها و سایر خطرات جلوگیری میکند
چرا سینی کابل جایگزین بهتری برای سیستمهای مدیریت سنتی کابل است؟
سینیهای کابل به سرعت ارزش خود را به عنوان یکی از ایمنترین و قابل اعتمادترین گزینهها برای پشتیبانی از سیمهای باز ثابت کردند. در واقع سینی کابل یک راهحل مقرون بهصرفه است که کار رسیدگی به شبکهای سیمها را تسهیل میکند. طراحی کاربرپسند سینیهای کابل باعث میشود تا آسیب وارده به آنها به حداقل برسد. علاوه بر این، به عنوان راهکاری برای صرفهجویی در زمان نیز شناخته میشود؛ زیرا نصب آنها بسیار آسان است و به ندرت بیش از چند دقیقه طول میکشد.
سینی کابل شامل یک سری پلهها یا کانالهای فلزی یا غیرفلزی است که مسیری را برای عبور کابلها و سیمها فراهم میکند. سینیهای کابل را میتوان به صورت افقی یا عمودی نصب کرد و میتوان آنها را توسط سازههای مختلفی از جمله تکیه گاه سقف، پایههای کف و براکتهای دیواری پشتیبانی کرد. وقتی صحبت از مدیریت کارآمد و ایمن کابل به میان میآید، سینیهای کابل از نظر انعطافپذیری، جریان هوا، سازماندهی، ایمنی و مقرون به صرفه بودن از سیستمهای مدیریت کابل سنتی برتری دارند. در ادامه به شرح دلایل برتری سینی کابل نسبت به سیستمهای مدیریت سنتی کابل میپردازیم.
انعطافپذیری و سازگاری بهتر
سینیهای کابل در مقایسه با سیستمهای مدیریت کابل سنتی، انعطافپذیری و سازگاری بالایی دارند. با بهرهگیری از سینیهای کابل، جا دادن انواع و اندازههای مختلف کابل در یک سیستم تبدیل به کار سادهتری میشود. طراحی مدولار سینی کابل نیز امکان تغییرات و گسترش آسان را فراهم کرده و آن را برای نیازهای زیرساختی در حال تکامل به گزینهای ایدهآل تبدیل میکند.
بهبود گردش هوا و اتلاف گرما
یکی از مزایای کلیدی سینیهای کابل، توانایی آنها در بهبود گردش هوا در اطراف کابلها است. بر خلاف روشهای سنتی که مستلزم بستهبندی و جمع کردن کابلها به صورت فشرده است، سینیهای کابل باعث بهبود جریان هوا میشوند و این نکته به دفع موثر گرما کمک میکند. این ویژگی خطر گرم شدن بیش از حد را کاهش میدهد و طول عمر و عملکرد مطلوب کابلها را نیز تضمین میکند.
مسیریابی و سازماندهی کارآمد کابل
یکی از قابلیتهای سینیهای کابل، مسیریابی و سازماندهی کابل است. این وسایل یک مسیر اختصاصی برای کابلها فراهم میکنند و احتمال گره خوردن، گرفتگی و آسیب را کاهش میدهند. با نصب صحیح سینی کابل، شناسایی و دسترسی به کابلهای خاص آسانتر میشود و مراحل نگهداری و عیبیابی نیز تبدیل به کاری ساده خواهد شد.
افزایش ایمنی و کاهش خطرات آتشسوزی
در مقایسه با سیستمهای مدیریت کابل سنتی، سینیهای کابل ویژگیهای ایمنی افزایش بهبودیافتهای به همراه دارند. سینیهای کابل برای جلوگیری از گسترش آتش طراحی شدهاند؛ زیرا معمولا از مواد مقاوم در برابر آتش ساخته میشوند. علاوه بر این، سینیهای کابل خطر خطاهای الکتریکی، اتصال کوتاه و آسیب ناشی از بار اضافی کابل را به حداقل میرسانند و ایمنی کلی در تاسیسات را نیز بهبود میبخشند.
مقرون بهصرفه بودن و صرفهجویی در هزینهها در درازمدت
با اینکه ممکن است لازم باشد برای خرید سینی کابل هزینه بیشتری نسبت به راهکارهای سنتی صرف کنید، اما در طولانیمدت شاهد صرفهجویی در هزینهها خواهید بود. سینیهای کابل نیاز به سیمکشی مجدد یا پیکربندی مجدد با هزینههای گزاف را در آینده به حداقل میرسانند؛ زیرا کابلها را میتوان به راحتی در سیستم موجود اضافه کرد یا مکان آنها را تغییر داد. دوام و سازگاری سینیهای کابل نیز تضمینکننده طول عمر بیشتر آنها است، ضمن آنکه هزینههای تعمیر و نگهداری و جایگزینی را نیز در طول زمان کاهش میدهند.
انواع سینی کابل
همانطور که اشاره شد، سینیهای کابل یکی از اجزای اصلی برای نگهداری کابلها و سیمهای برق و ارتباطات هستند. سینی کابل با محافظت از کابلهای برق و همچنین سیگنال، باعث میشود تا ارتقا، گسترش، پیکربندی مجدد یا جابجایی شبکهها تسهیل شود. بیشتر سینیهای کابل باز هستند و امکان اتلاف گرمای کارآمد و دسترسی آسان برای تعویض و تعمیر را فراهم میکنند. اگر چه این تجهیزات به طور معمول از سقف معلق میشوند یا به دیوار چسبانده میشوند، اما میتوان از برخی از سینیها کابل نیز در کف استفاده کرد. در واقع میتوان گفت که سینیهای کابل جایگزینی برای سیمکشی و مجرای برق هستند که کابلها را کاملا محصور میکنند. در ادامه به شرح انواع آن میپردازیم.
سینی کابل نردبانی
سینی کابل نردبانی (Ladder Cable Tray) که با نامهای نردبان کابل یا لدر کابل نیز شناخته میشود، رایجترین نوع سینی کابل است و معمولا در کاربردهای صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار میگیرد. این سینیها دارای یک سری پلههای فلزی موازی هستند که شبیه یک نردبان هستند و سیمها و کابلها در سراسر پلهها قرار دارند. سینیهای کابل نردبانی در عرضها و عمقهای مختلف موجود هستند و میتوان آنها را متناسب با نیازهای نصب خاص نیز سفارشیسازی کرد.
در واقع این نوع سینی کابل دارای دو ریل جانبی است که توسط پلههایی به هم متصل می شوند. این طراحی بسیار مهم و موثر است؛ زیرا پلههای نردبان دسترسی آسان به کابلها را فراهم میکنند. پلهها همچنین یک برای بستن کابلها در مسیرهای سینی کابل که افقی نیستند یا جاهایی که لازم است کابل به درستی در مسیرهای افقی حفظ شود، یک مکانیزم گیرشی مناسب به شمار میروند.
⚡ بیشتر بخوانید: نردبان کابل یا لدر کابل چیست؟ ویژگی ها و انواع آن
سینی کابل با کف یکپارچه
سینیهای کابل با کف یکپارچه (Solid Bottom Cable Tray) که به آنها سینی کابل ساده یا ترانکینگ یا داکت (غیر مشبک) نیز میگویند، دارای یک پایه صاف و محکم هستند که از کابلها و سیمها پشتیبانی به عمل میآورند. این سینیها معمولا در پروژههایی استفاده میشوند که کابلها و سیمها باید در برابر ریزش زباله یا مایعات محافظت شوند. سینیهای کابل با کف یکپارچه در اندازهها و مواد مختلف از جمله فولاد، آلومینیوم و فایبرگلاس موجود است.
این سینی کابل در مواردی ترجیح داده میشود که افتادگی کابلها میتواند بر عملکرد کلی سیستم تاثیر بگذارد. همچنین، هنگامی که حفاظت از تداخل الکترومغناطیسی یک دغدغه عمده باشد، میتوان سینی کابل با کف یکپارچه را به عنوان راهکار برتر انتخاب کرد.
سینی از نوع مشبک پانچشده
سینیهای کابل مشبک پانچشده (Trough Cable Tray) شبیه به سینیهای کابل با کف یکپارچه هستند، اما کنارههای برجستهای دارند که کابل و سیم را در خود جای دهند. این سینیها معمولا در کاربردهایی مورد استفاده قرار میگیرند که لازم است از کابلها و سیمها در برابر نیروهای خارجی محافظت شود، و یا خطر نفوذ رطوبت یا مایع وجود دارد. سینیهای کابل مشبک پانچشده با مواد مختلف غیر فلزی و فلزی از جمله فولاد، آلومینیوم ساخته و به بازار عرضه میشوند و در تمام عرض های استاندارد موجود هستند. این سینیها برای کاربردهایی که تولید گرما در آنها متوسط است، استفاده میشوند و دهانه پشتیبانی (support span) کوتاه تا متوسط 0.3، 3 و 6 متر دارند.
سینی کابل کانالی
سینیهای کابل کانالی (Channel Cable Tray) به دلیل شکل منحصر بهفرد خود به سینی کابل U شکل نیز معروف هستند و برای مسیریابی کابلها و سیمهای کوچک، گزینهای ایدهآل میباشند. سینیهای کابل از نوع کانالی در عرضها و عمقهای مختلف در بازار موجود هستند و به راحتی با استفاده از براکتهای دیواری یا پایههای کف نصب میشوند. ساپورت این سینیها بین 1.5 تا 3 متر است. همچنین، سینیهای کابل کانال در عرضهای استاندارد 3، 4 و 6 اینچ در سیستمهای فلزی و حدود 8 اینچ در سیستمهای غیر فلزی نصب میشوند. گفتنی است طول استاندارد برای نصب سینی کابل کانال 10، 12، 20 و 24 فوت است. بیشتر کاربردهای سینی کابل از نوع کانالی عبارتند از:
- کاربردهایی با ولتاژ پایین
- مواردی که تعداد سینی مورد استفاده محدود است
- کاربردهایی که کابلها از میان منافذ تهویه خارج میشوند و کانال کابل در معرض برخی از سطوح ارتعاش قرار میگیرد.
سینی کابل توری
سینی کابل توری (Wire Mesh Cable Tray) که به آن سبدی نیز گفته میشود، از شبکهای از سیمهای درهمتنیده و بههمپیوسته ساخته شده است که مسیری برای کابلها و سیمها تشکیل میدهند. این سینیها سبکوزن هستند و به راحتی نصب میشوند که همین ویژگی آنها را به گزینهای ایدهآل برای نصب در کاربردهایی با ولتاژ پایین تا متوسط و همینطور پروژههای فیبر نوری تبدیل میکند. سینیهای کابل توری در اندازهها و مواد مختلف از جمله فولاد، آلومینیوم و فولاد ضد زنگ تولید و به بازار عرضه میشوند.
سینی کابل تکریلی
سینیهای کابل تکریلی (Single-Rail Cable Tray) دارای یک ریل فلزی هستند که کابلها و سیمها در آن قرار میگیرند و به عنوان ساپورت عمل میکند. از این سینیها معمولا در مواردی استفاده میشوند که کابلها و سیمها باید از سقف یا دیوارها آویزان شوند. سینیهای کابل تکریلی در طولهای مختلف موجود هستند و به راحتی میتوان آنها را متناسب با نیازهای نصب خاص، سفارشیسازی کرد.
گفتنی است سینیهای کابل ریلی میتوانند دارای هم از نوع تکریلی و هم از نوع چندریلی باشند. این تجهیزات میتوانند هم به صورت دیواری و هم به صورت مرکزی (central supported) نصب شوند. به عبارت دیگر، این سینیها برای برای استفاده در توزیع برق کاملا انعطافپذیر هستند. لازم به ذکر است که از سینیهای کابل ریلی بیشتر برای کابلهای کممصرف استفاده میشوند.
سینی کابل سوراخدار
سینیهای کابل از نوع سوراخدار (Perforated Cable Tray) دارای یک قسمت تهویهدار است که شامل ریلهای جانبی میباشد. این نوع سینی در مقایسه با سینی کابل نردبانی، پشتیبانی بهتری از کابلها ارائه میدهد. سورخهای موجود در این سینیهای به خاصیت ضد خوردگی، ایمنی در برابر آتش و جلوگیری از نفوذ رطوبت نیز کمک میکنند؛ زیرا این از پوشش اپوکسی پیشگالوانیزه، گالوانیزه گرم و یا پودری برخوردار هستند که منجر به پراکندگی حرارت مورد نیاز میشود. همچنین لبه ایمن و صاف این سینیها از خطوط کابل در برابر هر گونه خراش محافظت میکند. در جدول زیر به طور خلاصه انواع سینیهای کابل را مشاهده میکنیم:
طرح سینی | تهویه | بازه ساپورت (support span) | کاربردها |
نردبانی | ماکزیمم | 12 تا 20 فوت | مناسب برای اسپنهای بلند |
مشبک | ماکزیمم | 4 تا 8 فوت | مناسب برای کاربردهای ولتاژ پایین، مخابرات و کابل فیبر نوری |
کف یکپارچه | مینیمال | 5 تا 12 فوت | مناسب برای کابلهای ظریف و در جایی که حداقل تولید گرما وجود دارد |
مشبک پانچشده | متوسط | 5 تا 15 فوت | مناسب برای پشتیبانی از کابل اضافی و در جاهایی که تولید گرما متوسط است |
کانالی | متغیر | 10 تا 24 فوت | مناسب برای جلوگیری از افتادگی کابلها و جدا شدن آنها |
تکریلی | ماکزیمم | 10 تا 12 فوت | مناسب برای کابلهایی که دادههای ارتباطی از آنها عبور میکنند همینطور کابلهای قدرت. دارای قالبیت نصب سریع |
سینی کابل بهتر است یا نردبان کابل؟
انتخاب بین سینی کابل و نردبان کابل به نیازهای خاص هر پروژه و شرایط محیطی بستگی دارد و نمیتوان به طور قطعی گفت که یکی از این دو گزینه از دیگری بهتر است. هر دو سیستم کاربردهای خاص خود را دارند و انتخاب بین آنها باید بر اساس ویژگیها و نیازهای پروژه انجام شود.
سینی کابل به طور کلی برای محیطهایی با نیاز به مدیریت منظم و مرتب کابلها طراحی شده است و قادر است که کابلها را به طور ایمن درون خود نگهدارد و از آنها در برابر آسیبهای فیزیکی محافظت کند. این سیستم بهویژه در محیطهایی که کابلها باید به طور مستقیم و نزدیک به دیوار یا سایر سطوح نصب شوند کاربردی است. از طرف دیگر، نردبان کابل برای شرایطی که نیاز به مدیریت کابلهای با حجم بالا و نیاز به تهویه مناسب وجود دارد مناسبتر است. نردبان کابل اجازه میدهد تا کابلها بهراحتی از طریق فضای خالی بین نردبانها جریان داشته باشند و به این ترتیب از مشکلاتی مانند گرمای بیش از حد یا کاهش تهویه جلوگیری میشود.
در نظر گرفتن فضای موجود و سهولت نصب نیز از جمله عواملی است که بر انتخاب بین سینی کابل و نردبان کابل تاثیر میگذارد. سینی کابل در محیطهای بسته و محدودی که نیاز به فضای کمی برای نصب وجود دارد مناسبتر است، در حالی که نردبان کابل در محیطهای بازتر و در فضاهای با ارتفاع زیاد کاربرد بیشتری دارد. نردبانهای کابل به دلیل طراحی خود، اجازه میدهند که کابلها بهراحتی در محیطهای وسیعتر و با ارتفاعهای مختلف نصب شوند که نصب و نگهداری آنها در چنین شرایطی سادهتر است. بنابراین انتخاب بین سینی کابل و نردبان کابل باید بر اساس فضای موجود، نوع کابلها و نیازهای خاص سیستم برقرسانی انجام شود تا بتوانید بهترین نوع نگهدارنده کابل را انتخاب کنید.
انواع سینی کابل بر اساس جنس
جدا از نوع طراحی، سینیهای کابل را میتوان بر اساس جنس آنها نیز دستهبندی کرد. معمولا در بازار شاهد سینیهای کابل فلزی و غیرفلزی هستیم. سینیهای فلزی معمولا از جنس آلومینیوم، فولاد و استیل ضد زنگ ساخته میشوند. سینیهای غیر فلزی نیز با همچون فایبرگلاس ساخته میشوند. در ادامه به شرح انواع سینی کابل بر اساس جنس میپردازیم.
سینی کابل آلومینیومی
تقریبا در هر نوع محیطی میتوان از سینیهای کابل آلومینیومی استفاده کرد. این سینیها به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر خوردگی و نسبت استحکام به وزن مناسب، در میان اهل فن بسیار محبوب هستند. علاوه بر این، سینیهای آلومینیومی سبکوزن هستند؛ به این معنی که کار با آنها بسیار آسان است.
سینی کابل فولادی
سینیهای کابل فولادی بسیار مقاوم هستند و قیمت آنها نیز کاملا مناسب است. این سینیها معمولا در کاربردهایی که انبساط حرارتی کم است مورد استفاده قرار میگیرند. تنها نقطه ضعف سینیهای کابل فولادی این است که مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارند و کاملا حجیم هستند که این مساله کار با آنها را کمی دشوار میکند.
سینی کابلهای استیل ضد زنگ
سینیهای کابل استیل ضد زنگ در برابر مواد رنگزا بسیار مقاوم بوده و در دماهای بسیار بالا در برابر مواد شیمیایی آلی و معدنی مقاومت بالایی دارند. گفتنی است قیمت سینی کابل استیل ضد زنگ نسبت به فولاد معمولی کمی بالاتر است.
سینیهای کابل فایبرگلاس
سینیهای فایبر گلاس نارسانا هستند و مقاومت زیادی در برابر خوردگی دارند. این سینیها همچنین سبک وزن هستند و به این ترتیب، کار با آنها آسان است. با این حال، توجه به این نکته بسیار مهم است که شعاع خمیدگی کابل کواکسیال یا فیبر نوری به درستی مطابق با استانداردها حفظ شود.
معمولا چه نوع کابلهایی در سینی کابل استفاده میشوند؟
هدف از بهکارگیری سینی کابل، پشتیبانی، مسیریابی و محافظت از کابل به عنوان بخشی از سیستم مدیریت کابل است. به طور کلی، کابلهای دارای رتبه سینی (tray rated cables) محصولات باکیفیتی هستند که برای مقاومت در محیطهای نامساعد آزمایش شدهاند و میتوان آنها را برای فضای باز، داخلی، مناطق خورنده، مکانهای خطرناک، یا مناطق با نویز الکتریکی بالا مورد استفاده قرار داد.
این کابلها از لحاظ مقاومت در برابر اشتعال، مقاومت مکانیکی و محدودیتهای دمایی آزمایش شدهاند. بسیاری از کابلهای قابل استفاده در سینی، آزمونهای ضربه را نیز از سر گذراندهاند و با کابلهایی با درجهبندی (ER) معرفی میشوند. کابل ER مجاز است از سینی کابل تا حداکثر شش فوت فاصله بگیرد و از آن جدا شود؛ مادامی که ساپورت داشته باشد و در شرایط ایمن باقی بماند.
در بسیاری از موارد بیش از یک نوع کابل برای یک کاربرد خاص مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال، هم کابلهایی که به عنوان کابل سینی (TC) و هم کابلهایی با روکش فلزی (MC) درجهبندی شدهاند، میتوانند برای کابلهای برق موتور 600 ولت استفاده شوند. در همه موارد، کابلهای مورد استفاده در سینی کابل باید در فهرست UL قرار گیرند و رتبهبندی سینی کابل آنها با علامتگذاری مناسب، کاملا نمایان باشد.
کابلهای مجاز NEC
انواع کابلهای مجاز در سینیهای کابل و روشهای سیمکشی مجاز در سینیهای کابل را میتوان در NEC بخش 392.10 (A) یافت. این بخش همچنین تبصرههای مختلف NEC متناظر را نیز فهرست میکند و شرایط استفاده و الزامات نصب را برای کلاس یا نوع خاصی از کابل توضیح میدهد. ملاحظات اضافی مانند ظرفیت بار، آمپاکیت مجاز، اتصال کابل در سینیها و کابلهای ایمن و نگهدارنده در ماده 392 مورد بررسی قرار گرفتهاند. انواع کابلهایی که بیشتر در سینیهای کابل استفاده میشوند مطابق با الزامات NEC عبارتند از:
- کابل سینی: نوع TC
- کابل سینی قدرت محدود: نوع PLTC
- کابل سینی ابزار دقیق: نوع ITC
- کابلهای روکش فلزی: نوع MC
- کابلهای عایق فلزی با روکش فلزی: نوع MI
- کابلهای فیبر نوری: انواع OFC از طریق OFN
- کابلهای ارتباطی: انواع CMP، CMR، CMG، CM، CMX
- کابلهای اعلان حریق: نوع NPLF – NPLFP، FPL-FPLP (CI)
استانداردها، طراحی و محاسبه سینی کابل
برای طراحی سینیهای کابل از استاندارهای خاصی استفاده میشود. برای مثال، استاندارد بینالمللی IEC-61537 الزامات و آزمایشهای قابلاجرا برای سینیهای کابل (مانند همه سینیهای کابل فلزی از جمله توری و غیرفلزی) را مشخص میکند. از میان این الزامات میتوان به ساپورت مورد نظر، نصب کابلها و همچنین مدیریت سیستمهای ارتباطی مورد نظر اشاره کرد. از سوی دیگر، انجمن ملی تولیدکنندگان برق (NEMA) نیز مستندات متعددی در مورد سینی کابل منتشر میکند که از میان آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استاندارد NEMA VE1: تعاریف کلی سینی کابل، استانداردهای تولید، استانداردهای عملکرد، استانداردهای تست و اطلاعات کاربردی
- استاندارد NEMA VE2: دستورالعمل نصب سینی کابل
- استاندارد NEMA FG1: سیستمهای سینی کابل فایبرگلاس را پوشش میدهد
بندهای 250، 318، 392 و 800 مربوط به قانون ملی برق (NEC) نیز جنبههای مختلفی از سینیهای کابل را پوشش میدهد. در صورتی که سینی کابل به عنوان هادی اتصال به زمین تجهیزات مورد استفاده قرار بگیرد، میتواند در قالب UL طبقهبندی شود. آزمایشگاه UL یا (Underwriters Laboratory) و موسسه استاندارد ملی آمریکا (ANSI) کد استاندارد ANSI/UL 568 را برای سیستمهای سینی کابل غیرفلزی در نظر گرفتهاند.
همچنین سینی کابل فایبرگلاس میتواند استانداردهای ASTM D-635 (شرایط درجهبندی شعله و خودخاموششوندگی) و ASTM E-84 (ردهبندی تراکم دود) را برآورده کند. علاوه بر این، انجمن ملی پیمانکاران برق (NECA) نیز استانداردی برای نصب سیستمهای سینی کابل فلزی دارد که با کد استاندارد NECA NEIS 105 شناخته میشود.
اندازه استاندارد سینی کابل
ضخامت موجود برای انواع سینیهای کابل عبارت است از 1.2 میلیمتر، 1.6 میلیمتر، 2.0 میلیمتر، 2.5 میلیمتر و همچنین 3.0 میلیمتر. همچنین امکان سفارشیسازی بر اساس نیاز مشتری و بار الکتریکی نیز وجود دارد. سایر پارامترهای مربوط به اندازه استاندارد سینیهای کابل عبارتند از:
- عمق استاندارد: 25، 40، 50، 75، 100 میلیمتر یا بر اساس نیاز مشتری و بار الکتریکی
- طول استاندارد: 2500 میلیمتر تا 3000 میلیمتر یا بر اساس نیاز مشتری و بار الکتریکی
- ارتفاع استاندارد: 10 تا 25 میلیمتر یا بر اساس نیاز مشتری و بار الکتریکی
روش محاسبه اندازه سینی کابل
برای محاسبه اندازه سینی کابل یک فرمول ساده وجود دارد که عبارت است از: طول x عرض x ارتفاع (به میلیمتر). در واقع طول بلندترین سمت سینی از چپ به راست است. عرض نیز باید از جلو به عقب اندازهگیری شود. ارتفاع نیز باید از بالا به پایین سینی اندازهگیری شود. برای محاسبه حداقل شعاع خمش سینی کابل نیز قطر کلی کابل ضربدر عدد 6 میشود. پارامتر دیگری که در این زمینه وجود دارد و حایز اهمیت است، حداکثر ظرفیت کابلکشی بر حسب کیلوگرم بر متر میباشد که به صورت مساحت کابلگذاری (بر حسب متر مربع) ضربدر 2800 محاسبه میشود.
رایجترین فواصل پلهها برای سینی کابل از نوع نردبانی 9 اینچ (228.6 میلیمتر) است. این فاصله تقریبا برای همه اندازههای کابل استفاده میشود. در خصوص فاصله ساپورتهای کابل نیز باید گفت که کابل باید در فواصلی در جای خود نگه داشته شود تا از محدوده تلرانسی 1371.6 میلیمتر فراتر نرود و از کاربرد تا مرکز بار یا اتصالات در بازه تلرانسی 305 تا 10 میلیمتر قرار داشته باشد. از سوی دیگر، بیشتر سینیها و پلههای کابل برای تحمل بارهایی در حدود 90 تا 92 کیلوگرم طراحی شدهاند.
⚡ بیشتر بخوانید: ساپورت سینی کابل
راهنمای انتخاب سینی کابل
در بخش پیشین با انواع سینی کابل آشنا شدیم. هر نوع سینی کابل ویژگیهایی دارد که به بهترین شکل ممکن میتواند نیازهای یک پروژه را برآورده کند و توسط مهندس انتخاب میشود. به عنوان یک نکته مهم، باید گفت که اگر سینی به عنوان یک هادی محافظ استفاده میشود، باید ارت (earth) شود. اما چطور میتوان متناسب با کاربرد مورد نظر، سینی کابل مناسب را انتخاب کرد؟ در ادامه به شرح مواردی میپردازیم که در هنگام انتخاب سینیهای کابل، باید موارد زیر را مد نظر قرار داد.
نوع کابل
نوع کابلهایی که قصد نصب آنها را دارید یک عامل بسیار مهم در انتخاب سینی است. سینیهای کابل مختلف برای سازگاری با اندازهها و پیکربندیهای گوناگون کابلها طراحی شدهاند. باید سینی کابلی انتخاب کنید که با کابلهای مورد استفاده در پروژه شما سازگار باشد.
شرایط محیطی
سینیهای کابل مختلف برای مقاومت در برابر شرایط محیطی مختلف طراحی شدهاند.بهتر است محیطی را که سینی کابل در آن نصب میشود، در نظر بگیرید؛ برای مثال، قرار است سینی باید در محیط داخلی مورد استفاده قرار بگیرد یا در خارجی؟ آیا سینی در معرض رطوبت، مواد خورنده یا دماهای شدید قرار میگیرد؟
ظرفیت بار
بهتر است ابتدا ظرفیت بار مورد نیاز پروژه خود را ارزیابی کنید. وزن کابلها و هر بار اضافی مانند پرسنل یا تجهیزات تعمیر و نگهداری را تعیین کنید و سینی کابلی را انتخاب کنید که بتواند به طور ایمن این بارها را تحمل کند.
تهویه و اتلاف گرما
اگر در پروژه کابلهایی بهکار رفتهاند که گرما تولید میکنند (مانند کابلهای داده یا کابلهای برق)، تهویه و اتلاف گرما یک ضرورت است. برخی از سینیهای کابل مانند سینیهای نردبانی و سینیهای توری، جریان هوا و اتلاف حرارت بهتری دارند.
روش نصب
آیا قرار است سینی کابل از سقف آویزان شود، روی دیوارها نصب گردد و یا روی زمین قرار میگیرد؟ روش نصب میتواند بر انتخاب نوع سینی کابل و لوازم جانبی ساپورت تاثیر بگذارد. همچنین الزامات نصب، از جمله نوع ساپورتها و براکتهای مورد نیاز را نیز در نظر بگیرید.
دسترسی مناسب برای تعمیر و نگهداری
بهتر است در مورد نیازهای تعمیر و نگهداری در آینده نیز فکر کنید. دسترسی میتواند بر کارایی تعمیر و نگهداری تاثیر بگذارد. برای مثال از خودتان بپرسید که آیا سینی کابل دسترسی مناسبی را برای کارهای تعمیر و نگهداری و تنظیم کابل فراهم میکند؟
هزینه
بودجه نیز نقش تعیینکنندهای در انتخاب کابل سینی مناسب بازی میکند. مواد و انواع مختلف سینی کابل با قیمتهای متفاوتی عرضه میشوند. بنابراین مهم است که بین الزامات پروژه و همچنین قیمت سینی کابل، یک تعادل برقرار شود.
انطباق و ایمنی
در فاز طراحی، لازم است اطمینان حاصل کنید که سینی کابل انتخابی شما با استانداردهای ایمنی و صنعت مطابقت کاملا دارد. در واقع ایمنی مساله بسیار مهمی است؛ به ویژه در محیطهایی که کابلهای برق در آنها وجود دارد.
عوامل موثر بر قیمت سینی کابل
قیمت سینیهای کابل ثابت نیست و مانند هر تجهیز صنعتی دیگری، با توجه به عوامل متعددی تغییر میکند. در ادامه، به بررسی عوامل موثر بر قیمت سینیهای کابل میپردازیم که میتوانند به شما کمک کنند تا در هنگام خرید سینی کابل و تجهیزات مشابه دیگر، بهترین تصمیم را بگیرید.
جنس سینی
جنس مواد استفادهشده در ساخت سینی کابل تاثیر قابل توجهی بر قیمت آن دارد. سینیهای کابل معمولا از فلزات مختلف مانند گالوانیزه، استنلس استیل و آلومینیوم ساخته میشوند که هرکدام ویژگیها و قیمتهای متفاوتی دارند. برای مثال، سینیهای کابل گالوانیزه معمولا از نظر هزینه اقتصادیتر هستند، در حالی که سینیهای استنلس استیل به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگزدگی قیمت بالاتری دارند. انتخاب جنس مناسب به نیازهای محیطی و بودجه پروژه بستگی خواهد داشت.
اندازه و ظرفیت سینی
ابعاد و ظرفیت نیز دو مورد از عوامل تعیینکننده قیمت هستند. سینیهای کابل در اندازهها و ظرفیتهای مختلفی تولید میشوند تا بتوانند انواع مختلف کابلها را در خود جای دهند. سینیهای با ظرفیت بالاتر و ابعاد بزرگتر معمولا قیمت بیشتری دارند. این ویژگی بهویژه در پروژههای بزرگ و پیچیده که نیاز به سینیهای با ظرفیت بالا دارند، باعث افزایش هزینه کلی پروژه میشود.
پوششهای محافظتی
برخی از سینیهای کابل با پوششهای ویژهای مانند پوششهای ضد زنگ، ضد حرارت و ضد شیمیایی مجهز هستند که عمر مفید آنها را افزایش میدهد. این پوششها میتوانند بهطور قابل توجهی بر قیمت نهایی سینی تاثیر بگذارند. برای پروژههایی که در محیطهای سنگین و با شرایط جوی نامساعد اجرا میشوند، این پوششها ضروری هستند اما هزینه بیشتری نیز به همراه خواهند داشت.
طراحی و ویژگیهای اضافی
طراحی خاص و ویژگیهای اضافی سینی کابل مانند قابلیت تنظیم و انعطافپذیری، تاثیر زیادی بر قیمت دارند. سینیهای کابل با طراحیهای سفارشی و ویژگیهای ویژه مانند سیستمهای مدیریت کابل یا قابلیت نصب آسانتر، معمولا قیمت بالاتری دارند. این ویژگیها میتوانند به بهبود کارایی و سهولت در نصب کمک کنند، اما هزینه بیشتری نیز برای پروژه به همراه خواهند داشت.
تعداد و حجم خرید
حجم خرید و تعداد سینیهای مورد نیاز نیز بر قیمت تاثیر میگذارد. خرید عمده معمولا با تخفیفهای ویژه همراه است که میتواند به کاهش هزینههای کلی پروژه کمک بسیار زیادی کند. از سوی دیگر، خرید مقادیر کمتر ممکن است با قیمتهای بالاتری همراه باشد. بنابراین برنامهریزی مناسب و خرید بهصورت عمده میتواند به صرفهجویی در هزینهها کمک کرده و هزینه کلی پروژه شما را نیز به طور قابل توجهی کاهش دهد.
نکات نصب و نگهداری سینی کابل
در هنگام نصب و نگهداری سینی کابل، توجه به نکات خاصی ضروری است تا عملکرد بهینه و طول عمر مفید آن تضمین شود. رعایت این نکات به حفظ ایمنی، کارایی و دوام سینی کمک بسیاری میکند. در ادامه، مهمترین نکات نصب و نگهداری سینی کابل را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
- انتخاب مکان مناسب برای نصب: قبل از نصب، انتخاب مکان مناسب برای آن بسیار مهم است. سینی کابل باید در محلی نصب شود که از نظر فیزیکی محافظت شده و برای نگهداری و تعمیرات بهراحتی قابل دسترسی باشد. همچنین باید از قرار گرفتن سینی در معرض رطوبت، مواد شیمیایی و دماهای بالا یا پایین جلوگیری کنید تا از آسیب به سینی و کابلهای آن جلوگیری شود
- نصب صحیح و محکم: هنگام نصب سینی، اطمینان از اینکه این تجهیز به طور صحیح و محکم نصب شده باشد از اهمیت زیادی برخوردار است. استفاده از پیچها و اتصالات مناسب و اطمینان از تراز بودن سینی، به جلوگیری از حرکت یا افتادن آن در طول زمان کمک میکند. همچنین باید مطمئن شوید که سینی با فاصلههای مناسب از دیوارها و سایر موانع نصب شده است تا فضای کافی برای تهویه و مدیریت کابلها فراهم شود
- مدیریت صحیح کابلها: برای حفظ کارایی و طول عمر سینی کابل، مدیریت صحیح کابلها ضروری است. کابلها باید به طور منظم درون سینی قرار داده شده و از پیچیدگی یا فشار زیاد بر روی آنها جلوگیری شود. استفاده از بندهای نگهدارنده و ابزارهای مناسب برای سازماندهی کابلها میتواند به جلوگیری از آسیب و کاهش مشکلهای مربوط به کابلها کمک کند
- نظافت منظم: بازرسی و نظافت منظم سینیها از اهمیت ویژهای برخوردار است. همچنین باید به طور مرتب سینی و کابلهای درون آن را بررسی کرده و از وجود آسیبهای احتمالی، زنگزدگی یا نقصهای دیگر مطمئن شوید
سینی کابل؛ تجهیزی کاربردی برای کارهای تخصصی شما
در این مطلب به معرفی انواع سینیهای کابل، مزایای آنها و همینطور ملاحظات مربوط به طراحی آنها اشاره کردیم. سینی کابل جز ضروری هر تاسیسات الکتریکی است که پشتیبانی، حفاظت و سازماندهی کابلها و سیمها را فراهم میکند. به طور خلاصه، از این تجهیز میتوان به عنوان پلی نام برد که امکان انتقال ایمن سیمها را از طریق دهانههای باز فراهم میکند و از کابلها در برابر گرمای بیش از حد محافظت میکند.
این سینیها از موارد مهم در جعبه ابزار هر برقکار به شمار میروند و برای اطمینان از سازماندهی و محافظت صحیح از سیمکشی مورد استفاده قرار میگیرند. این وسایل برای تمامی پروژههای ساختمانی الکتریکی لازم هستند و در طیف گستردهای از ساختمانهای تجاری و صنعتی استفاده میشوند. شما با درک انواع اصلی سینیهای کابل و ویژگیهای منحصر به فرد آنها میتوانید سینی کابل مناسب را متناسب با نیازهای خود انتخاب کرده و از وجود یک سیستم الکتریکی ایمن، قابل اعتماد و کارآمد اطمینان پیدا کنید.